Als je in september de donder hoort knallen, dan zal met kerst de sneeuw in hopen vallen.
In september wordt de moestuin vooral gekenmerkt door overvloed: in deze tijd kun je de vruchten plukken van maandenlang werken en wachten.
Maar in september begint de herfst zich te laten zien in de moestuin. De oogst is nog volop aan de gang, maar het is ook tijd om af te ronden, op te ruimen en slim vooruit te denken. Hier is wat je in september allemaal kunt doen:
🌱 Wat kun je nog zaaien in september?
Voor de herfst of vroege winter:
- Veldsla
- Winterpostelein
- Spinazie (winterspinazie, eind september)
- Rucola
- Kervel
- Raapsteel
- Paksoi / tatsoi (begin september)
Tip: zaai liefst op een zonnige plek, want de dagen worden korter.
🌿 Planten of verplanten
- Aardbeien: als je dat nog niet in augustus deed, kan het nu nog net.
- Knoflook: eind september of oktober de grond in voor oogst volgend jaar juli.
- Uitjes (winteruitjes): kun je nu planten voor vroege oogst volgend jaar.
🍅 Wat kun je oogsten?
September is een echte oogstmaand! Dit kan je nu rooien of plukken:
- Tomaten, courgettes, komkommers, paprika’s, pepers
- Pompoenen en kalebassen (oogsten vóór de eerste nachtvorst)
- Bonen (oogsten of laten drogen aan de plant)
- Aardappelen (late soorten)
- Uien en knoflook (indien nog niet geoogst)
- Bieten, wortels, pastinaak
- Fruit: appels, peren, bramen, druiven, pruimen, vijgen
🛠 Onderhoud en voorbereiding
- Bedden opruimen: haal planten weg die zijn uitgebloeid of ziek zijn.
- Composteren: maak een composthoop van plantenresten (geen aardappelloof en zieke planten!)
- Mulchen: bedek kale grond met bladeren, stro of compost.
- Tunnels of vliesdoek klaarmaken om wintergewassen te beschermen.
🐛 Let op ziekten en plagen
- Meeldauw komt nog vaak voor (vooral op courgettes en bonen).
- Slakken blijven actief, zeker bij nat herfstweer.
- Verwijder aangetaste bladeren om schimmelverspreiding te voorkomen.
🔄 Denk vooruit
- Maak een teeltplan voor de herfst en winter.
- Denk na over wisselteelt en bedindeling voor volgend seizoen.
- Zaden oogsten en bewaren van sterke planten.
Nadat de bramen zij geoogst, kun je alle takken die vrucht hebben gedragen snoeien. Nu even geen tijd? Dan kan dit ook later in de herfst 0f zelfs nog in de winter bij mild weer gedaan worden. Maar het moet wel gedaan worden voordat in de lente de nieuwe uitlopers ontstaan, want anders heb je volgend jaar geen vruchten.
Wanneer de meeste oogst binnen is, zullen er kale stukken van de tuin braak liggen. Groenbemesters zaaien zorgt ervoor dat die grond er in de winter niet kaal bij ligt. Maar het heeft nog meer voordelen.
Bepaalde soorten groenbemesters binden stikstof uit de lucht en geven dit terug aan de bodem. Dat is vooral goed als er daarvoor een groentegewas heeft gestaan dat veel stikstof uit de grond heeft gehaald (zoals veel kool- en bladgewassen). Verder voeden ze de grond, zorgen voor een betere bodemstructuur en ze onderdrukken ze ook het onkruid.
September is een goede tijd om groenbemesters te zaaien,
Voorbeelden van groenbemesters zijn boekweit, luzerne, incarnaatklaver, gele mosterd, rode klaver, witte klaver, veldbonen, winterrogge, Italiaans raaigras.
Meer lezen: Groenbemesters zaaien in je moestuin: waarom en hoe doe je dat?
En dan de bloemen
In september begint de herfst zich aan te dienen, maar de tuin is nog lang niet klaar! Je kunt nog steeds bloemen zaaien en planten, vooral met het oog op voorjaars- en zomerbloei volgend jaar. Ook vaste planten kunnen nu goed geplant worden: de grond is nog warm en de planten krijgen de tijd om in te wortelen voor de winter.
🌼 Bloemen die je kunt zaaien in september
🌿 Tweejarigen (zaaien nu → bloei volgend jaar):
Als het weer nog mild is, kun je vroeg in september nog deze zaaien:
- Vingerhoedskruid
- Duizendschoon
- Muurbloem
- Damastbloem
- Judaspennning
Beste vroeg in september zaaien – hoe later, hoe kleiner de kans dat ze voor de winter genoeg groeien.
🌸 Vaste planten (meerjarigen):
Zaaien in september betekent bloei vanaf volgend jaar (meestal zomer of later):
- Zonnehoed
- Ridderspoor
- Akelei
- Margriet
- Lupine
Zaaien in potjes of zaaibed, en pas in het voorjaar uitplanten.
🌱 Bloemen om te planten in september
🌷 Vaste planten (uit pot, delen of verplanten):
- Salvia
- Lavendel
- Herfstanemonen
- Zonnehoed
- Herfstasters
- Sedum (vetkruid)
- Geranium (ooievaarsbek)
September is een perfecte plantmaand: minder hittestress, genoeg regen, en nog tijd voor wortelgroei.
🌾 Siergrassen en herfstbloeiers:
- Prachtriet
- Lampenpoetsersgras
- Herfstaster
- Herfsttijloos
🌷 Vooruitdenken: bloembollen planten (september-oktober)
Begin in september met het planten van:
- Krokussen
- Sneeuwklokjes
- Hyacinten
- Narcissen
- Alliums
- Vroege tulpen
💡 Tuintips voor september:
Geef nieuw geplante bloemen goed water in de eerste weken.
Zaai bij voorkeur op een warme, droge dag – nachtvorst is nog geen zorg.
Bescherm jonge zaailingen tegen slakken.
Denk aan biodiversiteit: zaai of plant soorten die insecten aantrekken (zoals Echinacea, Salvia, Rudbeckia).